بررسی تطور معنایی مفاهیم قرآنی ملت و امت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

تهران ،دانشگاه تهران ، دانشکده علوم اجتماعی

10.22084/qss.2024.29208.1039

چکیده

دو واژه قرآنی ملت و امت در کتب لغت متأخر به nation معنا شده است . اما هیچ یک در معنای اصلی و ریشه ای خود قرار نگرفته اند . در پژوهش با توجه به مشخصات ایندو واژه قرآنی در زمان نزول وحی و در قرآن کریم و مختصات و سیاق آیات مربوطه ،با رویکرد تاریخ انگاری به بررسی روند تغییرات ایجاد شده در واژه امت و ملت پرداخته و تفاوت معنای دو واژه بر اثر تحولات فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی ایران نشان داده شده است . در نتیجه واژه ملت در قرآن کریم با معنی روش و راه همخوانی دارد و واژه امت به اشتراک زمانمند شاخصه با شرایطی استفاده شده است البته ممکن است شاخصه در یک نفر فقط باشد و به آن هم امت در قرآن کریم اطلاق شده است . اما با توجه به رویکرد اندیشمندان و تاریخ بعد از قرون اولیه اسلام و مفهوم کنشگرانه گرفتن واژه ملت در کنار معنای اصلی واژه ، تا حدی دو واژه امت و ملت به یکدیگر نزدیک شده است . اما از دوره قاجار به بعد و عصر مشروطیت دوباره در معنا از یکدیگر فاصله گرفته اند و امت بر جامعه مسلمین اطلاق و ملت بر اهالی یک سرزمین جغرافیایی ویژه استفاده شد . nation نیز از جا گشتگی معنایی داشته و معادل سازی آن با این دو واژه قرآنی ملت و امت مناسب نیست. مسئله تقدس در این دو واژه قرآنی و تغییر رویکرد مفهومی آن بسیار با اهمیت است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the semantic evolution of the Qur'anic concepts of Mellah and Ummah

نویسنده [English]

  • reyhaneh sadat raeis alsadati
department of Social Sciences, University of Tehran,Tehran
چکیده [English]

The two Quranic words Mellah and ummah have been interpreted as nation in later dictionaries. But none of them have been included in their original meaning. In the research, according to the characteristics of these two Quranic words at the time of revelation and in the Holy Quran and the coordinates and context of the relevant verses, with a historical approach, he investigated the process of changes created in the words Mellah and ummah, and the difference in the meaning of the two words due to cultural changes. Social and political Iran has been shown. As a result, the word Mellah in the Holy Qur'an is consistent with the meaning of method and way, and the word Ummah is used in the temporal participle of indicative with conditions. However, according to the approach of thinkers and history after the early centuries of Islam and the active concept of taking the word nation along with the original meaning of the word, the two words Mellah and Ummah have become close to each other to some extent. But from the Qajar period onwards and the era of constitutionalism, they have again distanced themselves from each other in meaning, and Ummah was applied to the Muslim community and Mellah was used to refer to the inhabitants of a special geographical land. nation also has a displacement of meaning and it is not appropriate to equate it with these two Quranic words Mellah and Ummah. The issue of sanctity in these two Quranic words and changing its conceptual approach is very important.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ummah
  • Mellah
  • nation
  • social vocabulary of Quran
  • evolution of concepts