مناصب سیاسی- اجتماعی زنان از منظر مفسران معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش پژوه سطح چهار، حوزه علمیه رفیعة المصطفی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

10.22084/qss.2024.28631.1009

چکیده

مناصب سیاسی-اجتماعی زنان از مسائل پرچالشی است که از دیرباز محل مناقشه اندیشمندان بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی آراء مفسران معاصر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی سعی در واکاوی این موضوع دارد. از مجموعه دلایلی که برای اثبات یا نفی حق مشارکت سیاسی زن قابل ارائه است می توان نتیجه گرفت که از منظر قرآن زن می‌تواند در تصدی مناصب حاکمیتی (غیر از ولایت عامه و قضاوت که شأن ولایی دارد) سهیم باشد و دلیل قاطع و خدشه‌ناپذیری بر عدم مشروعیت تصدی این مناصب از جانب زن در دسترس نیست و لازم است با عنایت به تأثیر شرایط زمان و مکان در استنباط، گسترش مطالبات اجتماعی از سوی زنان و فرمایشات مقام معظم رهبری در مدیریت اجتماعی کشور تدقیق بیشتری در این زمینه انجام گیرد.

اما نکته‌ مهمی که می‌تواند نتیجه یاد شده را اندکی متعادل یا حتی متحول سازد آن است که اندیشه توحیدی در ساختار جامعه و در رابطه زن و مرد برای خانواده نقش ویژهای قائل است. در حقیقت بسیاری از تشریعات مربوط به حقوق زن و مرد با توجه به قداست و حرمت نهاد خانواده و پاس داشت کیان آن صورت گرفته است. بر این اساس حضور زن در عرصه قدرت و حاکمیت و حق مشارکت سیاسی در سطوح مختلف آن تا آن جا مشروعیت و مطلوبیت قرآنی دارد که با شئون خانواده یا موقعیت زن در خانواده سازگار باشد. به تعبیر دیگر شاید بتوان گفت که حفظ و حراست از کانون خانواده حد و مرز حقوق سیاسی و اجتماعی زن محسوب می‌شود.

عنوان مقاله [English]

Social and political positions of women from the point of view of contemporary commentators

نویسندگان [English]

  • fereshteh sasani 1
  • Mohammadhosain Tavanaei 2
1 Ph.D. student, Rfiat- al Mustafa, Tehran Branch
2 Assistant Professor, Islamic Azad University, Karaj Branch
چکیده [English]

Women's socio-political positions are one of the most challenging issues. The current research aims to investigate the opinions of contemporary commentators in this topic by using the descriptive-analytical method. From the various reasons to prove or deny the right of women's political participation, it can be concluded from the Quran that women can participate in the governmental positions. So, regarding to the influence of time and place conditions, the expansion of women's social demands and the orders of the supreme leader in the social management of the country, more accuracy of opinion should be done in this field. Regarding to the fact that monotheistic thought assigns a special role to the family in the society and in the relationship between men and women, it can slightly balance the mentioned result.

In fact, many religious rules related to women's and men's rights have been made with regard to the sanctity of the family institution. So, the presence of women in the field of sovereignty and political participation is legitimate to the extent that it is compatible with the affairs of the family or the position of the woman in the family. In other words, preserving the family is the limit of women's political and social rights.